Türkiye’de Bulunan Kum Sineği Türlerinde (Dıptera: Psychodıdae) Cacophony ve Perıod Gen Bölgelerinin Varyasyonu

Kum sinekleri insan ve hayvan sagligini yakindan ilgilendiren bircok patojenin tasinmasinda etkilidir. Vektor-patojen iliskisinin dogru kurulabilmesi icin tur teshisi, en onemli adimi olusturmaktadir. Kum sinekleri temelde morfolojik karakterler kullanilarak birbirlerinden ayrilirken; yakin akraba turleri ve tur komplekslerinin uyelerini birbirlerinden ayirmak oldukca zordur. Kum sinegi davranisiyla ilgili genlerin yakin akraba turleri ve tur komplekslerini ayirmada basarili oldugu bilinmektedir. Calismanin amaci, kum sineklerinin kur yapma davranisi ile ilgili cacophony ve period genleri kullanilarak Turkiye’de cok cesitli cografi kokenlerden toplanan kum sinegi turleri icindeki ve arasindaki farkliliklari ortaya koymaktir. Analizler, Turk kum sinegi faunasinin temsilcisi olan 16 tur / tur kompleksine ait toplam 884 ornek kullanilarak gerceklestirilmistir. Yukarida belirtilen genlerin amplifikasyonundan sonra tur ici ve turler arasi uzakliklar hesaplandi, filogenetik agaclar olusturuldu ve populasyonlarin genetik analizleri yapildi. Bu genlerin farkli turler ve tur komplekslerinin uyeleri arasindaki ayrim gucu de tartisildi. Cacophony geni icin elde edilen sonuclar turler arasi mesafe degerlerinin Paraphlebotomus alt cinsinde %1.34-%14.36, Larroussius alt cinsinde %4.23- %10.34, Adlerius alt cinsinde %0.93-%31.86, Transphlebotomus alt cinsinde %5.15-%7.55, Sergentomyia alt cinsinde %18 arasinda degistigini gostermistir. Period geni icin turler arasi genetik uzaklik degerleri Paraphlebotomus alt cinsinde %1.94-%12.77 arasinda degismis; Larroussius ve Adlerius alt cinsinde sirasiyla %6 ve %7 olarak hesaplanmistir. Bu calismada degerlendirilen cacophony ve period genlerinin Turkiye’deki tum kum sinegi turlerinin ayirt edilmesinde basarili ve tur komplekslerinin uyelerinin belirlenmesinde kullanisli olduklari bulunmustur. Buna ek olarak cacophony geni kullanilarak Phlebotomus major kompleksi uyeleri arasinda olasi bir hibridizasyon durumu tespit edilmistir. Tum sonuclarin birlikte degerlendirilmesi, hem cacophony hem de period geninin kum sinegi taksonomisinde kullanilabilecek onemli molekuler belirtecler oldugunu gostermistir.